26-27 maja w Zakopanem odbył się XXX Krajowy Zjazd Delegatów NSZZ „Solidarność”. Wzięło w nim udział 300 delegatów z całej Polski oraz 200 gości.

W inauguracji zjazdu uczestniczyli przedstawiciele najwyższych władz państwowych z prezydentem RP Andrzejem Dudą i premierem Mateuszem Morawieckim na czele. Pierwszą, uroczystą część zjazdu rozpoczęto hymnem państwowym i hymnem związkowym oraz poprowadzoną przez metropolitę krakowskiego arcybiskupa Marka Jędraszewskiego modlitwą w intencji Ojczyzny.

Przewodniczący Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” Piotr Duda przypomniał, że pierwszy Krajowy Zjazd Delegatów związku odbył się we wrześniu 1981 roku. – To było wielkie święto wolności i demokracji, gdzie po raz pierwszy w sposób nieskrępowany delegaci mówili o wolności słowa, o prawach człowieka, o prawach pracowniczych, o podmiotowości ludzkiej pracy, o podmiotowości człowieka. A działo się to za żelazną kurtyną, w centrum reżimu komunistycznego i to było wielkim fenomenem na ówczesne czasy – podkreślił.

Prezydent i premier

O historycznej roli związku mówił też prezydent RP Andrzej Duda, nawiązując jednocześnie do współczesnej aktywności związku. – „Solidarność” absolutnie przyczyniła się do odzyskania niepodległości w 1989 roku, ale dziękuje też za to, że przyczyniacie się do umacniania się tej niepodległości każdego dnia. Bo to jest właśnie odpowiedzialna działalność związkowa, która prowadzi do tego, że będą jak najlepsze warunki pracy, ale w jak najlepiej prosperujących firmach – powiedział prezydent.

Premier Mateusz Morawiecki podkreślił w wystąpieniu, że aby działać w zgodzie z ideałami „Solidarności”, Państwo musi chronić słabszych. – Musi być państwem dla słabszych, zapomnianych, wykluczonych. Wyrozumiałe dla nich, a jednoczesne silne dla silnych. Długo czekaliśmy na to, aż państwo będzie mogło takim być. I dzisiaj z dumą tutaj przed państwem staję nie tylko jako premier rządu RP, ale także jako reprezentant Prawa i Sprawiedliwości, które nigdy nie poddało się temu ukąszeniu neoliberalizmem. Dla którego ideały „Solidarności” nie są i nigdy nie były eksponatami muzealnymi, tylko były, są i będą drogowskazem – mówił szef rządu.

Solidarność z Ukrainą

Prezydent i premier podziękowali też „Solidarności” za zaangażowanie w pomoc niesioną Ukrainie, za braterskie wsparcie sąsiadów. W imieniu Ukraińców członkom związku dziękowali ambasador Ukrainy w Polsce Andrij Deszczyca i szef Konfederacji Wolnych Związków Zawodowych Ukrainy Michał Wołyniec. Ambasador Ukrainy wspominał, że praca magisterska, którą pisał pod koniec lat 80-tych na Wydziale Historii Uniwersytetu Lwowskiego była poświęcona powstaniu i działalności NSZZ „Solidarność” – „Solidarność” była dla nas wzorem. Chcieliśmy być podobni i ciągnęliśmy do tego – mówił Andrij Deszczyca. Wskazał, że „Solidarność” w latach 80-tych stanowiła przykład dla całego świata. – Teraz wasza solidarność wobec Ukrainy to też jest wzór dla innych państw, jak mają się zachowywać, kiedy chcą pomagać tym, którzy znajdują się w biedzie. Dziękuję wam za to i będę cały czas powtarzać, żeby inni brali z was przykład – podkreślił ambasador Ukrainy.

Posłanie do pracowników Europy Wschodniej

Na zakończenie dwaj delegaci, weterani związku Waldemar Bartosz i Tomasz Wójcik, którzy byli uczestnikami wszystkich trzydziestu KZD począwszy od września 1981 roku odczytali Posłanie do pracowników Europy Wschodniej. To odezwa wzorowana na słynnym Posłaniu NSZZ „Solidarność” do ludzi pracy Europy Wschodniej, odezwie uchwalonej przez I KZD, w której wezwano wszystkich robotników krajów tzw. bloku wschodniego do wspólnej walki o swoje prawo do swobody zrzeszania się.

Pełny tekst odezwy Posłanie do pracowników Europy Wschodniej odczytanej podczas XXX KZD:

Nie zabijajcie i nie pozwalajcie zabijać! I Krajowy Zjazd Delegatów NSZZ „Solidarność” 41 lat temu przesłał walczącym o godność człowieka pracy, zwłaszcza w krajach obozu komunistycznego, wyrazy poparcia i nadziei. Dzisiaj istota tego posłania jest szczególnie aktualna. W imię totalitaryzmu, wyrosłego na komunistycznej tradycji, zabito tysiące ludzi w Ukrainie i nadal zagrożone jest życie kolejnych tysięcy. Miliony ludzi straciły swoje domostwa i dorobek życia. Ukraińcom odmawia się prawa do własnej ojczyzny, do samostanowienia, do wolności. Podobna groźba kierowana jest do innych narodów. Dlatego my, delegaci zebrani na XXX Krajowym Zjeździe Delegatów NSZZ „Solidarność”, wołamy z całą mocą do Rosjan: „Nie zabijajcie!” Z taką samą mocą wołamy do wszystkich pełniących jakąkolwiek władzę w świecie, jak i mających wpływ na te władze: „Nie pozwalajcie zabijać!”

Żadne argumenty nigdy nie usprawiedliwiają nawet najmniejszego wsparcia dla agresora, którym wobec Ukrainy dziś jest Rosja Tak jak wtedy w 1981 roku przesyłamy robotnikom i wszystkim ludziom żyjącym na Ukrainie, wolnym Białorusinom, odważnym Gruzinom oraz innym narodom byłego Związku Sowieckiego pozdrowienia i wyrazy poparcia. Głęboko czujemy wspólnotę naszych losów. Jesteśmy z Wami. I do tego zjednoczenia wzywamy wszystkich pracowników Europy, zarówno tej części, która zrzucił pęta komunizmu, jak i tej, którą ominęło nieszczęście życia w komunistycznym totalitaryzmie. Wzywamy więc wszystkich związkowców i pracowników w Europie do takiej solidarności, której ceny nie sposób wyrazić w euro. Ukraińcom przesyłamy wyrazy wsparcia, otuchy i niewzruszonej nadziei na sprawiedliwy pokój.

Roboczy dzień KZD

27 maja, podczas drugiego, roboczego dnia KZD odbyły się m.in. głosowania dotyczące projektów zmian w statucie NSZZ „Solidarność”. Większość delegatów odrzuciła wprowadzenie do statutu związku instytucji sądów koleżeńskich.

Przed głosowaniem w sprawie propozycji zmian w statucie przeprowadzono wybory uzupełniające do Komisji Krajowej. Nowymi członkami KK z Regionu Śląsko-Dąbrowskiego zostali Andrzej Karol, przewodniczący Krajowej Sekcji Hutnictwa NSZZ „Solidarność” oraz Stanisław Hrustek, przewodniczący Regionalnej Sekcji Kolejarzy NSZZ „Solidarność” w Katowicach.

KZD przez aklamację przyjął również apel w sprawie uwolnienia liderów i członków Białoruskiego Kongresu Demokratycznych Związków Zawodowych (BKDP). Chodzi m.in. o przewodniczącego tej centrali związkowej Aleksandra Jaraszuka i jego zastępcę Siergieja Antusiewicza, którzy zostali zatrzymani 19 kwietnia 2022 roku.

Krajowy Zjazd Delegatów jest najwyższą władzą stanowiącą w NSZZ „Solidarność”. Tworzą go delegaci wybrani przez walne zebrania delegatów regionów. Liczba miejsc mandatowych przypadających poszczególnym regionom jest proporcjonalna do liczby członków związku zrzeszonych w danym regionie. Ponadto w skład KZD wchodzą przewodniczący zarządów regionów i rad krajowych sekretariatów branżowych oraz przewodniczący Rady Krajowego Sekretariatu Emerytów i Rencistów.

www.solidarnosckatowice.pl